Wszystko o drukarkach

Historia druku

Historia pisania oraz drukowania to nic innego jak historia ludzkiej komunikacji. Za wynalazkiem słowa pisanego stoi pragnienie zachowania słów, które mają uchronić daną myśl, dane dzieło od zapomnienia. To, co wypowiedziane przemija, podczas gdy to, co zapisane, może trwać przez wieki.

Czym jest druk?

Druk jest wielokrotnym odbiciem obrazu z formy drukowej na podłoże drukowe przy użyciu farby drukowej. Pod tą nazwą kryją się także różne techniki powielania tekstu oraz grafiki przy użyciu metod tradycyjnych (np. maszyny drukarskiej) i z wykorzystaniem bardziej nowoczesnych metod, takich jak komputerowe urządzenia peryferyjne (m.in. drukarki, plotery). Dziś coraz częściej przez druk rozumie się również wydruk, którego dokonuje się na skalę przemysłową za sprawą wprowadzonych do drukarń technik komputerowych czy druku cyfrowego.

Zanim nasz cywilizacja wynalazła druk, książki powielano ręcznie. Z tego względu przedmioty te były nie tylko drogie, ale także niedostępne dla zwykłych ludzi.

Pierwsze materiały do druku

Według najnowszych badań pierwszy druk wynaleziono i zastosowano w Babilonie. Ówczesne drukowanie polegało na wypalaniu na glinianych tabliczkach obrazków i wzorów, które oznaczały poszczególne słowa czy zdania. Kolejne przełomowe odkrycie w dziedzinie druku stanowił papirus. Wynaleziono go W Starożytnym Egipcie. Grecja natomiast skupiła się na kolorach. Początkowym podłożem dla kolorowych druków były tkaniny. Niecałe dwieście lat przed naszą erą na Bliskim Wschodzie stworzono pierwszy zwój pergaminu. Dopiero w 105 r. n.e. w Kraju Środka wynaleziono papier czerpany, który stał się nie tylko inspiracją, ale również metodą wyjściową dla współczesnego papieru.

Właściwa historia druku

Praktyczna historia druku jest stosunkowo młoda, ponieważ jak mówi definicja chodzi o sam akt odbijania formy drukowej. Za właściwy początek druku uważa się m.in. maszynę Gutenberga, nie zaś próby koło drukarskie za czasów Starożytnych Chin, którym bliżej do poligrafii aniżeli druku właściwego.

Pierwszą techniką poligraficzną był Estampaż, który wykorzystywano do wykonywania papierowych odbitek płaskorzeźb oraz napisów z kamienia bądź brązu. Estempaż wynaleziono około pierwszej poł. I w.n.e.

Historia druku nierozerwalnie łączy się z historią papieru, albowiem drukowanie było możliwie od momentu stworzenia materiału, na którym w miarę precyzyjnie oraz szybko wysychała farba drukarska. Szacuje się, iż papier wynaleziono na początku I w n.e. w Chinach. Najnowsze odkrycia archeologicznie udowadniają jednak, że materiał ten znany był już co najmniej 100 lat wcześniej. Tajemnicy produkcji tego tworzywa strzeżono aż do VIII w., kiedy to Arabowie wzięli do niewoli wytwórców papieru pochodzących z Państwa Środka. W Europie dopiero po 400 latach zaczęły powstawać pierwsze papiernie.

Pierwsze pojedyncze ruchome czcionki zastosowano w Chinach w VII w. p.n.e. Najstarszy na świecie drukowany tekst pochodzi z VII w n.e. i jest to buddyjski zwój z Dalekiego Wschodu. W IX w. drukowano już całe książki w nakładach, które liczyły kilkaset tysięcy egzemplarzy, ponadto wydawano także kalendarze, a od 1107 r., kiedy wynaleziono druk kolorowy, również- banknoty. Najstarszym polskim egzemplarzem drukowanym jest „Kalendarz astronomiczny na rok 1474” Kaspera Straube`a. Od XIII w. rozmaite innowacyjne czcionki oraz style druku docierały do Europy m.in. z krajów arabskich. Przełom w historii druku nastąpił w XV w, w którym to Jan Gutenberg wydrukował kilkaset egzemplarzy Biblii (165 na papierze i 12 na pergaminie). Ten niemiecki rzemieślnik zasłynął jako wynalazca prasy drukarskiej, wymiennej czcionki oraz aparatu do jej odlewania z wymiennych matryc. Podobną działalnością mógł się również pochwalić Holender- Laurens Janszoon Coster.

Od tamtego momentu w historii druku nadszedł nowy czas, który przyniósł wiele zmian w technologii, choć nie w samej metodzie druku. Mimo, iż rewolucja przemysłowa czy późniejsza-informatyczna całkowicie zautomatyzowała pracę drukarni, to wciąż działa ona na podobnych zasadach jak w przypadku Gutenberga.

Na przełomie XVIII i XIX w. rękodzielniczą jak dotąd produkcję książek zmieniono w mechaniczną i przemysłową. W 1814 r. po raz pierwszy zastosowano szybkobieżną maszynę drukarską, którą napędzała maszyna parowa. 33 lata później opatentowano rotacyjną maszynę drukarską. W 1884 r. wynaleziono linotyp, czyli mechaniczne urządzenie do składania czcionek, zaś trzy lata potem- monotyp. W kolejnych latach wprowadzono nowoczesne sposoby przygotowania klisz drukarskich, a w 1904 r. powstała pierwsza maszyna offsetowa.

W latach 80. XX w. przeniesiono metody przygotowania do druku z zecerstwa (układania pojedynczych czcionek oraz innych elementów graficznych w kolumny publikacji gotowe do druku) do DTP (komputerowego układania do druku).

Obecne drukarstwo zrewolucjonizowały komputery. Teksty do druku, a właściwie do wydruku, przygotowywane są na ekranach i przenoszone na płyty, które potem wykorzystuje się do produkcji form drukowych.

Wartość druku

Druk już za czasach starożytnych był wykorzystywany na masową skalę. To przede wszystkim dzięki niemu zapisywano najstarsze dzieje historyczne. Ponadto z druku korzystali również zakonnicy, którzy potem już tylko w ten sposób powielali teksty religijne.

Druk to bezapelacyjnie jeden z najważniejszych wynalazków naszej cywilizacji, albowiem bez niego współczesny świat byłby zdecydowanie uboższy